Þegar efla á samkeppnishæfni Íslands til lengri tíma verður allt að vera undir. Inngrip ríkisins í atvinnurekstri fyrirtækja verða að vera vel rökstudd. Þetta á þó til að gleymast. Árið 2016 samþykkti Alþingi lög sem skylda fyrirtæki, hvort sem þau stunda viðskipti á alþjóðlegum markaði eða innlendum, til þess að skila ársreikningum á íslensku. Hafa lögin verið túlkuð á þann veg að upprunaleg útgáfa ársreiknings skuli vera á íslensku.
Hvernig kemur þetta lagaákvæði við alþjóðleg fyrirtæki með starfsemi á Íslandi? Oft eru fjármáladeildir slíkra fyrirtækja staðsettar í öðrum ríkjum og vinnsluaðilar ársreikninga erlendir og því nánast óframkvæmanlegt að vinna frumvinnu ársreikninga á íslensku. Í stjórnum margra fyrirtækja sitja erlendir einstaklingar, sem eðli málsins samkvæmt eiga erfitt með að leggja mat á ársreikninga sem settir eru fram á tungumáli sem þeir kunna ekki.
Þessi kvöð er sérlega íþyngjandi fyrir minni fyrirtæki sem eru að hasla sér völl á alþjóðlegum markaði. Slík félög, sem eru í leit að fjárfestum eða fjármagni á erlendri grundu, þurfa að framvísa ársreikningum á ensku og því skapast með þessu tvíverknaður og kostnaður sem sannarlega munar um fyrir minni fyrirtæki.
Framtíð íslensks viðskiptalífs liggur í alþjóðlegum fyrirtækjum og því er þetta sérstaklega alvarleg afleiðing laganna. Erlend samkeppni er gríðarlega hörð og minnstu íþyngjandi kvaðir geta haft áhrif á það hvaða fyrirtæki lifa af og komast á næsta vaxtarstig – verði okkar næstu Marel eða Össur.
Að sjálfsögðu eigum við að tryggja stöðu íslenskrar tungu en verður það gert í sérhæfðum afkima ársreikningsskila nokkurra fyrirtækja? Staðreyndin er sú að enskan er tungumál alþjóðlegra viðskipta og það eru miklir hagsmunir fólgnir í því að íslensk fyrirtæki séu alþjóðlega samkeppnishæf. Þótt íslenskan sé falleg tunga, hvort sem hún er í bókhaldsgögnum eða fagurbókmenntum, þá er það örugglega ekki á vettvangi ársreikningagerðar þar sem mikilvægustu orrusturnar um framtíð hennar ráðast.
Ásta S. Fjeldsted, framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs Íslands
Pistillinn birtist fyrst í Endahnúti Viðskiptablaðsins þann 15. febrúar 2018.