Fjárlög - hagkerfið í járnum

7. október 2019

Viðskiptaráð hefur skilað inn umsögn um frumvarp til fjárlaga fyrir árið 2020 og frumvarp um breytingar á tekjuskatti. Fjárlögin endurspegla og ráðast af stefnu stjórnvalda í ýmsum málefnum og því fjallar umsögnin ekki einungis um atriði er snúa beinlínis að ríkisfjármálum, heldur einnig stefnu stjórnvalda í víðara samhengi.

Helstu atriðin sem Viðskiptaráð vill koma á framfæri eru:

Sjaldan hefur verið jafn mikilvægt að stjórnvöld setji samkeppnishæfni í fyrsta sætið. Í því skyni er hægt að lækka launakostnað, sem er með því hæsta sem gerist í Evrópu, og lækka tryggingagjald enn meira. Einnig hvetur ráðið til hraðari og meiri lækkunar bankaskatts.
Flest bendir til þess að staðan í efnahagslífinu sé þung um þessar mundir og má segja að hagkerfið sé í járnum. Vísbendingar eru um að þróunin á næsta ári verði óhagfelldari en frumvarpið gerir ráð fyrir.
Forgangsraða ætti fjármunum í fjárfestingu og grunnþjónustu. Auka þarf fjárfestingar og því ættu stjórnvöld að skoða til hlítar kosti samvinnuleiðar (PPP).
Tekjuskattsbreytingar ættu að stuðla að sátt og fagnar Viðskiptaráð öllum skattalækkunum en vekur athygli á að skattar á einstaklinga á Íslandi eru þeir næsthæstu meðal OECD ríkja.
Grænir skattar til að sporna gegn loftslagsbreytingum ættu að vera tekjuhlutlausir fyrir ríkissjóð þannig að aðrir skattar lækki til mótvægis t.d. svo að áhrif skattana á mengun sé enn meiri.
Stundum virðist sem áherslur þeirra sem fjalla um opinber fjármál séu ekki í takt við það sem er í húfi. Gott dæmi um slíkt ójafnvægi má finna í fjölmiðlaumfjöllun um veiðigjald sem skilar um 3% af því sem virðisaukaskattur skilar í ríkissjóð en samt virðist sem umfjöllun um veiðigjald sé jafnvel meiri.